Effect van bicarbonaat infusie op pCO2

Met enige regelmaat wordt gezegd dat bicarbonaat suppletie niet wenselijk is i.v.m. het risico dat dit de pCO2 verder zou doen stijgen. Een experiment van Levraut et al (Intensive Care Med 2000) laat zien dat dit mee lijkt te vallen. Ze gaven gecontroleerd geventileerde patiënten met een milde acidose in 5 minuten 1.5 mmol/kg NaBic, wat voor de meeste patiënten min of meer neer kwam op 100 ml NaBic 8,4%:

Zoals te zien is stijgt de pCO2 in vijf minuten 6.6 mmHg = 0.9 kPa, om vervolgens na 1 uur weer terug op baseline te zijn. Het bicarbonaat blijft zoals te verwachten wel hoger dan baseline.

Bij longen met minder diffusie capaciteit en een grotere dode ruimte fractie zal de normalisatie van de pCO2 misschien langer duren, echter zal de initiële stijging veel minder hoog zijn wanneer de infusie zoals gebruikelijk over een langere periode wordt gegeven. Indien elke mmol NaHCO3 direct en volledig wordt omgezet naar een mmol CO2 dan resulteert dit in 25 mL CO2 gas per mmol NaHCO3. Als we gemakshalve uitgaan van een infusie van 2 mmol/min = 100 mL NaBic 8,4% in 50 minuten dan zal dit resulteren in een stijging van de VCO2 met 50 mL/min. En aangezien pCO2 ∝ VCO2 / AMV (alveolair minuut volume, dus exclusief dode ruimte) zal bij een gelijk AMV de pCO2 proportioneel stijgen met de stijging van VCO2. Als we bijvoorbeeld iemand hebben met een baseline pCO2 van 6 kPa en een VCO2 van 200 mL/min, dan stijgt de de VCO2 naar 250 mL/min = +25% en verwachten we dat de pCO2 tijdens de infusie ook met 25% zal stijgen naar 7,5 kPa. Let wel dat dit een theoretisch maximum is en dat de stijging in de praktijk minder zal zijn, aangezien niet alle NaHCO3 direct en volledig wordt omgezet in CO2. Een deel blijft immers simpelweg als HCO3 achter in het lichaam.